Từ một con chó hoang, Laika được chọn để trở thành sinh vật sống đầu tiên trong chuyến bay “tự sát”, bay quanh quỹ đạo Trái đất trên tàu Sputnik 2 năm 1957.
Ngày 4/10/1957, tàu vũ trụ Sputnik 1 của Liên Xô (cũ) làm nên lịch sử khi trở thành vật thể nhân tạo đầu tiên bay trên quỹ đạo Trái đất. Tiếp nối thành công của Sputnik 1, các kỹ sư gấp rút chế tạo Sputnik 2 với một khoang điều áp dành cho chó. Con tàu có trọng tải 508 kg, nặng gấp 6 lần Sputnik 1, sẽ đưa sinh vật sống đầu tiên bay quanh quỹ đạo Trái đất.
Tàu Sputnik 2 mang theo phi hành gia chó Laika cất cánh ngày 3/11/1957. (Ảnh: NASM)
Chuyến du hành vũ trụ “một đi không trở lại”
3 ngày trước vụ phóng, Laika bước vào khu vực giới hạn chỉ cho phép di chuyển vài inch (1 inch bằng khoảng 2,5 cm). Con vật khi đó được tắm sạch, trang bị cảm biến, thiết bị vệ sinh và mặc bộ đồ vũ trụ.
5h30 sáng ngày 3/11, tàu Sputnik 2 cất cánh. Tiếng ồn và áp lực của chuyến bay khiến Laika hoảng sợ: nhịp tim tăng lên gấp 3 lần còn nhịp thở tăng gấp 4 lần bình thường. Bảo tàng Hàng không và Vũ trụ Quốc gia Mỹ vẫn lưu giữ các tài liệu cho thấy quá trình hô hấp của Laika trong suốt chuyến bay.
Laika vẫn sống khi lên tới quỹ đạo và bay vòng quanh Trái đất trong khoảng 103 phút. Không may, việc mất tấm chắn nhiệt khiến nhiệt độ trong khoang tăng ngoài dự đoán, gây nguy hiểm cho con vật.
“Mức nhiệt bên trong tàu vũ trụ sau vòng quỹ đạo thứ 4 đạt trên 90 độ. Thực sự không thể kỳ vọng Laika sẽ vượt qua được thêm một hay hai vòng quỹ đạo nữa”, Cathleen Lewis, người phụ trách các chương trình không gian quốc tế và bộ đồ vũ trụ tại Bảo tàng Hàng không và Không gian Quốc gia Smithsonian, cho biết.
Với Laika, kể cả khi mọi thiết bị trên tàu hoạt động tốt, có đủ thức ăn, nước uống và oxy, nó vẫn sẽ chết khi tàu vũ trụ Sputnik 2 lao xuống khí quyển sau khoảng 5 tháng, hoàn thành 2.570 vòng quỹ đạo. Tuy nhiên, chuyến bay hứa hẹn cái chết không thể tránh khỏi của Laika lại mang đến bằng chứng cho thấy không gian là nơi có thể sống được.